Urzędy jako miejsca publiczne, przez które każdego dnia przewijają się setki osób, mogą się bardzo szybko stać ogniskiem epidemicznym, a więc punktem, w których dochodzi do duże ilości zakażeń. Aby minimalizować ryzyko i chronić zdrowie pracowników urzędu oraz petentów, konieczne jest wprowadzenie odpowiedniej strategii ochrony biologicznej. Jak to zrobić? O jakich kwestiach koniecznie należy pamiętać?

Krytyczne i niekrytyczne obszary budynku

Każdy budynek urzędowy można podzielić na obszary krytyczne oraz niekrytyczne z epidemiologicznego punktu widzenia. Do pierwszej kategorii zaliczamy wszystkie te przestrzenie, w których kumulacja patogenów jest najwyższa, a tym samym ryzyko zakażenia osób w nich przebywających – największe. Przestrzenie te to między innymi:

• poczekalnie i korytarze,
• recepcje,
• biura, w których przyjmowani są petenci,
• ogólnodostępne toalety.

Obszary niekrytyczne to z kolei przestrzenie, do których dostęp mają wyłącznie pracownicy placówki, a więc wszelkiego rodzaju pomieszczenia służbowe i techniczne, gabinety etc.

Rozróżnienie na obszary krytyczne i niekrytyczne jest ważne, ponieważ decyduje o przyjętej w tych punktach strategii ochrony biologicznej. W obszarach krytycznych ochrona ta powinna stać na wyższym poziomie, co zakłada między innymi częstszą dezynfekcję oraz stosowanie środków zapobiegających transmisji patogenów.

Dezynfekcja w urzędzie

Należy pamiętać, że transmisja chorobotwórczych patogenów następuje zazwyczaj drogą kropelkową, a więc poprzez małe cząsteczki wody, wydalane przez osobę zakażoną w czasie kichania, kaszlu czy nawet zwykłe mowy. Co więcej, choć największe ryzyko zakażenia niesie bezpośredni kontakt człowieka z patogenami unoszącymi się w powietrzu, to wciąż możliwe jest zakażenie w wyniku kontaktu z przetrwalnikami, które osadzają się na różnego rodzaju powierzchniach. Dlatego podstawą ochrony biologicznej w każdym budynku użytku publicznego, w tym również w urzędach, jest prawidłowa i regularna dezynfekcja pomieszczeń i powierzchni, których mogą gromadzić się chorobotwórcze drobnoustroje.

Kluczowe znaczenie pod tym względem mają powierzchnie, z którymi fizyczny kontakt jest najczęstszy, a więc na przykład:

• klamki drzwi,
• blaty biurek, stołów, lad, elementy mebli
• ogólnodostępne urządzenia elektroniczne, np. automaty z numerkami do kolejki,
• wyposażenie toalet.

Do dezynfekowania pomieszczeń i powierzchni należy używać przeznaczonych do tego celu środków o właściwościach biobójczych, pamiętając jednocześnie o zaleceniach producenta co do ich zastosowania.

Czystość dłoni

Jak widzimy, drobnoustroje mogą przenosić się poprzez fizyczny kontakt z zanieczyszczonymi powierzchniami. Dlatego drugim ważnym aspektem ochrony biologicznej jest bezpieczny dostęp do prawidłowej higieny dłoni – każda osoba przebywająca na terenie urzędu powinna mieć możliwość umyć ręce w taki sposób, by pozbyć się ewentualnych patogenów, pochodzących np. z kontaktu z klamkami drzwi urzędu i jednocześnie nie narazić się na wtórny kontakt z zanieczyszczeniami. Dlatego polecanym rozwiązaniem dla toalet w miejscach publicznych są dozowniki mydła w płynie, które dzięki czujnikom ruchu można obsługiwać bezdotykowo – wystarczy podsunąć dłoń pod dyszę, by urządzenie samo podało odpowiednią dawkę mydła. Alternatywnym rozwiązaniem są tzw. dozowniki łokciowe, które wyposażono w długą dźwignię do naciskania łokciem. Również w kwestii podajników ręczników papierowych najlepszym rozwiązaniem są urządzenia obsługiwane bezdotykowo. Odpowiednie podajniki powinny być obecne zarówno w toaletach dla pracowników, jak i ogólnodostępnych. Mało efektywne z higienicznego punktu widzenia są z kolei mydła w kostce lub ręczniki leżące luzem, gdyż same mogą stać się siedliskiem bakterii i wirusów.

Poza higieną dłoni warto zadbać również o ich łatwą dezynfekcję. W toaletach oraz innych kluczowych miejscach (np. wejściu do urzędu, czy poczekalni) powinny zostać umieszczone dozowniki płynu do dezynfekcji. Ponownie – najlepszym rozwiązaniem są automatyczne urządzenia, wyposażone w czujniki ruchu. Unikać za to należy środków dezynfekujących zamkniętych w zwykłych pojemnikach z pompką obsługiwaną ręcznie.

Plan czystości

Wysoki poziom ochrony biologicznej osiągany jest przede wszystkim przez utrzymanie w obiekcie odpowiedniego stopnia czystości. Dlatego ważne jest sporządzenie tzw. plan czystości, czyli dokładnego opisu procedury sprzątania. Plan sporządza się dla każdego z pomieszczeń i zawiera on takie informacje jak:

• zakres sprzątania – np. mycie podłóg i wyposażenia, dezynfekcja powierzchni,
• częstotliwość wykonywania określonych czynności
• wybór środków używanych do sprzątania pomieszczeń wraz z instrukcjami ich stosowania (np. wymaganych do ich używania środków ochronnych).

Dzięki planowi czystości możliwe jest maksymalne zwiększenie wydajności pracy ekip sprzątających – postępując zgodnie z wytycznymi, pracownicy mogą optymalnie wykorzystać dostępny czas oraz środki. Dodatkowo plan czystości pozwala nowym pracownikom łatwiej wdrożyć się w nowe obowiązki bez obniżania standardu sprzątania.